poniedziałek, 16 listopada 2015

Lokaty bankowe- podstawowe informacje o produkcie.


stos monet na stole


Lokata bankowa, to ukochana przez Polaków forma przechowywania oszczędności (oczywiście tych, którzy w ogóle mają jakieś oszczędności). Każdy bank posiada ich co najmniej kilka w swoim arsenale, ponieważ jest to dla banku najprostszy sposób na przyciągnięcie i pozyskanie środków do finansowania swojej działalności. Dla nas, z kolei, jest to szansa na pomnożenie ciężko zarobionych pieniędzy lub przynajmniej ich ochronę przez wpływem inflacji.

Ale, czy tak naprawdę wiemy, czym jest lokata? Czy rozumiemy wszystkie kwestie związane z ich oprocentowaniem? Czy orientujemy się jak działają i z czego wynikają podstawowe różnice pomiędzy poszczególnymi lokatami?

W dzisiejszym wpisie postaram się, więc nieco odczarować temat depozytów bankowych i przybliżyć nieco podstawowe kwestie z nimi związane.



Lokata- Co to jest?

Lokata terminowa to umowa pomiędzy bankiem a klientem, na podstawie, której klient powierza swoje pieniądze bankowi na określony czas w zamian za określony zysk, wynikający z oprocentowania lokaty.

Można, zatem powiedzieć, że jest to pożyczka, której udzielamy bankom, w zamian, za którą po upływie określonego terminu, otrzymujemy wynagrodzenie w postaci odsetek.

Czy deponowanie pieniędzy na lokacie jest bezpieczne?

W Polsce bezpieczeństwo wkładów bankowych gwarantowane jest przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Oznacza to, zatem, że nawet w przypadku bankructwa banku, klienci są wstanie, w zależności od zdeponowanej kwoty, odzyskać całość lub część swoich pieniędzy.

W przypadku, gdy nasz wkład nie przekracza równowartości 100 tys. euro, nasze pieniądze chronione są w 100%. Część depozytu ponad tę kwotę można próbować odzyskać w trakcie postępowania upadłościowego instytucji finansowej, której powierzyliśmy  pieniądze.

Jak też, zatem widzicie, klasyczna lokata bankowa należy do bezpiecznych sposobów deponowania oszczędności i pomnażania kapitału.

Długość trwania lokaty.

Banki posiadają w swojej ofercie masę przeróżnych lokat o różnej długości trwania. Okresy te są indywidualnie ustalane przez instytucje finansowe i wynoszą najczęściej 1 miesiąc, 3, 6, 12, 24 lub 36 miesięcy.

W zależności od długości okresu, na który deponujemy nasze pieniądze w banku, lokaty można podzielić na:

  • Lokaty krótkoterminowe- o okresie trwania do 3 miesięcy,

  • Lokaty kwartalne- zawierane na okres od 3 do 5 miesięcy,

  • Lokaty średnioterminowe- okres trwania takiej lokaty to od 6 do 12 miesięcy,

  • Lokaty długoterminowe- długość trwania takiego depozytu może wynosić rok lub dwa, a czasami zdarzają się nawet i dłuższe lokaty.

Pamiętajmy, że jest to podział czysto umowny, w zależności od źródła informacji może no wyglądać zupełnie inaczej.

Jeszcze do niedawna było tak, że im większą kwotę deponowaliśmy i im dłuższy był okres, na który zgadzaliśmy się powierzyć nasze pieniądze bankowi, na tym lepsze warunki mogliśmy liczyć. Obecnie reguła ta uległa całkowitemu odwróceniu. Banki pragnąc przyciągnąć nowych klientów, kuszą nas promocjami krótkoterminowych, wysoko oprocentowanych lokat z maksymalnym wkładem do 10 tys. zł.

Zrywanie lokaty w trakcie jej trwania.

Jeśli chcemy, to pieniądze możemy wycofać z lokaty w każdym momencie. Pamiętajmy tylko o tym, że będzie to jednak oznaczało utratę części lub nawet całości wypracowanego zysku. O tym jak wyglądają warunki zerwania lokaty w trakcie jej trwania, dowiesz się z oczywiście z regulaminu. Zapoznaj się, więc z jego treścią zanim podejmiesz jakąkolwiek decyzję.

W żadnym wypadku nie powinniśmy się obawiać tego, że utracimy nasze wpłacone na lokatę pieniądze. Ta kwota zawsze do nas wróci. Z tytuły zerwania lokaty w trakcie jej trwania możemy stracić część wypracowanych odsetek, ale nigdy nie utracimy zdeponowanego kapitału.

Odnawialność lokaty.

Zakładając lokatę warto także zainteresować się tym, co stanie się z naszymi pieniędzmi po upływie umówionego terminu trwania depozytu. Bardzo często w regulaminie istnieje, bowiem zapis, pozwalający bankowi na automatyczne odnowienie lokaty na kolejny okres. Jednak warunki takiego depozytu mogą one być odmienne od tych, które obowiązywały nas w momencie zakładania depozytu za pierwszym razem.

W przypadku, w którym nasza lokata okaże się być lokatą nieodnawialną, pieniądze na niej zdeponowane, po upływie określonego terminu zostaną zwrócone nam wraz z wypracowanymi odsetkami. Najczęściej pieniądze te wracają na konto, z którego zostały przelane lub na inne przez nas wskazane.

Kapitalizacja odsetek.

Na temat kapitalizacji mogliście już przeczytać w jednym z moich starszych wpisów – Magia procentu składanego- do którego z przyjemnością Was odsyłam, ale dla wszystkich tych, którzy dopiero teraz dotarli na mój Blog, przypomnę nieco to zagadnienie.

Za tajemniczo brzmiącym terminem kapitalizacji kryje się nic innego jak częstotliwość dopisywania odsetek do zdeponowanego kapitału. Z reguły w przypadku standardowych lokat odsetki naliczane są do podstawowej kwoty na koniec okresu trwania depozytu. Oznacza to, że w przypadku, gdy założymy lokatę na 6 miesięcy, to dopiero po tym okresie bank wypłaci nam wypracowane odsetki.

Im częstsza kapitalizacja, tym lepiej dla nas. Wkład początkowy powiększony o wypracowane przez dany okres odsetki stanowi, bowiem, w kolejnym cyklu, podstawę do naliczania nowych składek, dzięki czemu nasz kapitał rośnie znacznie szybciej.

Aby lepiej zobrazować zagadnienie kapitalizacji i skutków, jakie może przynieść częstsze dopisywanie składek do początkowego kapitału posłużę się przykładem:

Załóżmy, że dysponujemy kwotą 10 000 zł i planujemy wpłacić je na lokatę. Bank X proponuje nam 2-letni depozyt, oprocentowany na 5 % w skali roku z kapitalizacją na koniec okresu, natomiast bank Y kusi nas także 2-letnią lokatą na 5% tylko z kapitalizacją roczną. Zobaczmy, więc jakie skutki będzie miała ta delikatna różnica.

W przypadku banku X po 2 latach wypłacimy 10 000 plus 810 zł odsetek (1000 zł-19%), natomiast w przypadku banku Y- 10826 zł, czyli 405 zł (500 zł- 19%) odsetek po pierwszym roku trwania lokaty i 421 zł (520,25 zł- 19%) po drugim roku.

Widzimy, więc, że wybierając produkty z częstszą kapitalizacją stwarzamy sobie szanse na szybszy przyrost naszego kapitału. Szkoda tylko, że tego typu perełki pojawiają się na rynku naprawdę rzadko, ale warto ich wypatrywać.

Oprocentowanie nominalne lokaty.

Oprocentowanie lokat, które widzimy na reklamach to oprocentowanie nominalne. Jest ono zawsze podane w ujęciu rocznym. Nie uwzględnia, więc ono rzeczywistego okresu trwania lokaty, częstotliwości dopisywania odsetek (kapitalizacji), jak i obciążenia wypracowanego zysku 19-proc. "podatkiem Belki”, czyli podatkiem od zysków kapitałowych.

Jak, zatem wyliczyć rzeczywisty zysk z lokaty?

Najlepiej będzie jak posłużę się przykładem:


Załóżmy, że dysponujemy 10 000 zł i chcemy założyć 3-miesięczną lokatę, oprocentowaną na 4% i z kapitalizacją na koniec okresu. Oznacza to, że w skali miesiąca zarobimy 0, 33% (ponieważ 4%/12 miesięcy= 0,33), czyli 33 zł. Nasza lokata zawarta ma być na 3 miesiące i odsetki dopisane zostaną na koniec okresu. Jesteśmy, więc w stanie łatwo wyliczyć, że nasz wkład wypracuje około 100 zł odsetek (3*33 zł). Musimy pamiętać o tym, że bank pobierze jeszcze 19% podatku od naszego zysku, czyli w tym przypadku 19 zł. Możemy, więc łatwo policzyć, że wpłacając na lokatę 10 000 zł po 3 miesiącach na naszym koncie pojawi się 81 zł odsetek (100zł-19%).


Od razu chciałbym zaznaczyć, że jest to bardzo uproszczony przykład, bowiem w rzeczywistości banki naliczając odsetki, biorą pod uwagę ilość dni w miesiącu i obliczają oprocentowanie w skali dnia, a pobierając podatek stosują zaokrąglenia do pełnych złotych.

Nie ma zresztą potrzeby, aby bawić się w takie obliczenia samemu. Najlepiej skorzystać, z któregoś dostępnego w internecie kalkulatora zysków z lokat.


Oprocentowanie stałe i oprocentowanie zmienne.

wykres rosnącyOprocentowanie stałe to takie, które nie zmienia się przez cały okres trwania lokaty. Jest ono z góry podane przez instytucję finansową i obejmuje je gwarancja niezmienności. Dzięki czemu, nawet jeszcze przed założeniem lokaty, możemy obliczyć ile wyniesie oczekiwany zysk.

Oprocentowanie zmienne depozytów oznacza, że w trakcie trwania lokaty bank może podwyższać lub obniżać stosowaną stopę procentową. Okoliczności, które mogą wpłynąć na wysokość oprocentowania wymienione są w umowie i zazwyczaj są to: wysokość stóp procentowych NBP, sytuacja na rynku międzybankowym (stopy WIBID i WIBOR), czy rentowność bonów skarbowych.

Zakładając lokatę ze zmiennym oprocentowaniem musimy liczyć się z tym, że może ono ulec zmianie w każdej chwili. W takim przypadku nasze pieniądze, do dnia poprzedzającego zmianę będą oprocentowane według ustalonej na początku stopy procentowej, natomiast od dnia wprowadzenia nowych stóp, oprocentowane będą już według zmienionych stawek.

Lokaty ze zmiennym oprocentowaniem mogą być dla nas dobrą inwestycją, o ile nieco lepiej orientujemy się w tematyce rynków finansowych. Jeśli na przykład umiemy przewidzieć, że w najbliższej przyszłości stopy procentowe NBP wzrosną, możemy wtedy pokusić się o lokatę ze zmiennym oprocentowaniem, ponieważ możemy mieć pewność, że oprocentowanie naszego depozytu pozostanie na względnie stałym poziomie, lub może nawet nieco wzrośnie.

Generalnie, zabawę w lokaty ze zmiennym oprocentowaniem zostawmy lepiej wprawionym graczom. Jeśli nie czujemy się swobodnie w świecie finansów, zostańmy lepiej przy klasycznych depozytach o stałym oprocentowaniu.

Lokata dynamiczna (progresywna).

Tego typu produkty wyróżniają się oprocentowaniem rosnącym wraz z okresem utrzymywania lokaty. W takim przypadku stopa procentowa startuje z bardzo niskiego poziomu osiągając w ostatnim miesiącu bardzo atrakcyjny wynik.

Banki bardzo często kuszą nas reklamami lokat dynamicznych, eksponując właśnie stopę proc. z ostatniego miesiąca trwania depozytu. W rzeczywistości jednak, zysk z tego typu produktów jest porównywalny z klasycznymi lokatami lub nawet nieco niższy.

Aby dowiedzieć się jak oferta lokaty dynamicznej ma się do standardowych depozytów, najlepiej wyliczyć jej średnie oprocentowanie.

Przykład: Roczna lokata dynamiczna z oprocentowaniem w ostatnim miesiącu na poziomie 5,5%.


tab. oprocentowania

Jak widzimy, chociaż początkowo mogło nam się wydawać, że powyższa oferta da nam ponadprzeciętny zysk, po wyliczeniu średniego oprocentowania okazało się, że nie różni się ono zbyt wiele od standardowych lokat terminowych dostępnych na rynku. Nie dajmy się, więc złapać na „super” produkty oferujące nam wysokie oprocentowanie. Przeanalizujmy zawsze dokładnie każdą propozycję. 

Zysk z lokaty vs. inflacja. 
  
Inflacja jest wrogiem zysku z lokaty. Zmniejsza ona realną wartość naszych pieniędzy, co znaczy, że za tą samą kwotę w przyszłości będziemy mogli kupić mniej niż obecnie. Warto, więc poszukiwać ofert dających nam największe szanse na zysk, czyli z jak najczęstszą kapitalizacją i najwyższym oprocentowaniem. Pewnie nie zostaniemy przez to milionerami, ale pozwoli to nam na ochronę oszczędności przed stopniową utratą siły nabywczej.


Podsumowując


Lokaty bankowe to produkty proste i bezpieczne i pewnie dla tego, są tak przez nas lubiane. Zapewniają stały, pewny do przewidzenia zysk, gwarantując przy tym niemalże 100% bezpieczeństwa. Pamiętajmy jednak, aby nigdy nie brać żadnej oferty „w ciemno”. Zawsze zapoznajmy się z regulaminem i warunkami lokaty. Uchronić to nas może przed niepotrzebną utratą nerwów i kapitału.


--------  

Mam nadzieję, że dzisiejszy artykuł, chociaż trochę zaspokoił waszą potrzebę wiedzy o tym popularnym produkcie, jakim są lokaty bankowe i będziecie bardziej świadomie podejmować decyzje o skorzystaniu z poszczególnych ofert.


Jeśli podobał się Wam ten wpis- koniecznie dajcie mi znać w komentarzu i podzielcie się dzisiejszym artykułem ze swoimi znajomymi. Możecie zrobić to za pomocą małych ikonek znajdujących się bezpośrednio pod wpisem lub ikonek wyskakujących z lewego boku :)


Na koniec mam jeszcze do Was jedno pytanie?


Czy lubicie i czy korzystacie z lokat dostępnych na rynku?


Pozdrawiam/Wojtek

                 


8 komentarzy:

  1. Duża dawka ważnych informacji! Super, wszystko wyjaśnione, warto wiedzieć o tych fundamentalnych rzeczach.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Były prośby o wpis tego typu, więc jest odpowiedź. Bardzo się cieszę, że się podoba. Może w kolejnych postach nieco zagłębimy się w temat lokat.

      Usuń
  2. Z zainteresowaniem przeczytałam cały artykuł. Nauczyłam sie jak obliczyć rzeczywisty zysk z lokaty, skorzystałam z kalkulatora zysków i sprawdziłam swoją lokatę progresywną. W moim banku korzystam z lokaty e- BGZ z dobrym oprocentowaniem na krótki termin i odnawialne. Trzeba jednak sprawdzać czy oprocentowanie się nie zmieniło. Lućka

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jakiś czas temu pisałaś, że chciałabyś na moim blogu przeczytać coś o lokatach. Ten artykuł pisałem właśnie z myślą o Tobie. Mam nadzieję, że trochę pomogłem :)

      Usuń
  3. Sporo ciekawych informacji z tego zakresu. Jakie możesz polecić kalkulatory zysków?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Polecam te opisane we wpisie, czyli dostępne na stronie bankier.pl i e-gospodarka. W necie jest ich pełno, ale ja używam właśnie tych.

      Usuń
  4. takie średnie oprocentowanie się nie opłaca w ogóle, normalnie można znaleźć oprocentowane na 4 %

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Oczywiście są na rynku lokaty oprocentowane na 4%, ale są to z reguły ofery promocyjne, lub dla nowych klientów banków. Jeśli dobrze się przeanalizujesz oferty lokat dostępnych na rynku, zobaczysz, że średnia oprocentownia lokat to około 2,5%

      Usuń

Komentarze na blogu są przeze mnie moderowane. Wszelkie próby spamowania linkami czy promocji stron internetowych będą blokowane. Blokowane będą też wulgaryzmy i niestosowne zachowania.